Romantiek, Seks en Literatuur

Naar aanleiding van de opmerking van Kees ’t Hart dat in triviale literatuur, liefdesromans zoals hij deze noemt, seks een duidelijke rol heeft gekregen, vroeg ik me af of romantiek en seks in de literatuur samengaan. Vanuit romantiek, met erotiek als bruggetje, kan seks een logisch gevolg zijn. Maar kan seks in een romantische scène plaats vinden?

Om antwoord op mijn vraag te krijgen hoef ik gelukkig niet een hele serie boeken door te werken op zoek naar seks fragmenten, maar kan ik een mooie selectie hiervan vinden in "Verboden Vruchten, Erotische verhalen en gedichten uit de wereldliteratuur", geselecteerd en ingeleid door Katja Schuurman (2017, Prometheus Amsterdam).

In de bundel staan verschillende verhalen waarin pure seks de hoofdrol heeft. Seks met meer personen, stimulatie van zoveel mogelijk lichaamsopeningen en seks met harde hand wordt gedetailleerd beschreven. Ook vrouwelijke onderwerping komt veel voor. Beïnvloed als ik ben door ‘me too’  hebben deze laatste verhalen, hoe goed geschreven ook, voor mij een nare bijbetekenis gekregen.

Zowel de mannelijke als de vrouwelijke auteurs beschrijven wellustig de geslachtsdelen: volle borsten, ronde billen, clitoris, kut, schede, konten en pikken in veelal grote formaten. Literair zijn “uitbundige abrikoos” (Benoïte Groult) en “natte roze blaadjes van haar beweeglijke vleesetende bloem” (Hugo Claus).

Waar het over pure seks gaat, zie ik geen romantiek en slechts een flintertje erotiek. Het zijn wel verhalen waar je als lezer ‘nat’ van wordt, zoals Katja Schuurman het fijntjes verwoordt.

Bijna lieflijk daarentegen zijn de door haar verzamelde erotische verhalen en gedichten, ook als ze over seks gaan. Ter illustratie hiervan citeer ik uit het boek (bladzijde 13) een couplet van Carlos Drummond de Andrade:

Eén zacht beroeren van de clitoris,

en reeds is alles in een oogwenk anders.

Dat ene kleine plekje op het lichaam

is het centrum van bron, brand en honing.

Prachtig is ook het fragment uit "De muze en het meisje" van Katrijn van Bouwel, waarin de hoofdpersoon zich nerveus opmaakt om haar minnaar te verrassen. Eén zin hieruit (bladzijde 252): "Niemand kleedt zich zorgvuldiger dan wie uitgekleed wil worden."

Waar de verhalen over pure sex geilheid uitstralen, lijken de auteurs van de gedichten en erotische verhalen door liefde geïnspireerd te zijn. Hiermee wil ik overigens niet suggereren dat liefde en geilheid niet kunnen samengaan, integendeel. Maar de bron van de inspiratie kleurt wel het (literaire) werk. Geilheid en romantiek botsen, omdat geilheid haast heeft. Romantiek en ook erotiek gedijen bij tijd.